PO CUMPRENDIRI SA LINGUA


Po cumprendiri sa lingua
— In su contu "Arregodus de i-scola" ddu' at una
pariga de fueddus sinnalaus. Provaus a biri,
unas po unas, is frasis.
1) A pustis de una pariga de dis iap' essiri pòtzìu andari a segunda cun fradi miu. Custu mi contzolàt pagu pagu.
Ita mi contzolàt?
Po non torrai a nai: "su fatu (chi iap' essiri pòtzìu
andari a segunda cun fradi miu)", ant scritu:
custu.
Tandus: custu est de fasi de su nòmìni, po
cussu ddi nant prònomìni. E sigomenti inditat
puru, cali fatu mi contzolàt, ddi nant prònomìni dimostrativu: m' amòstat sa cosa.
2) Su prus bellu fut cussu de su procu e de su molenti.
Ita fut su prus bellu?...
Po non torrai a nai: "su prus bellu fut su contu
de su procu e de su molenti, ant scritu: cussu.
Cussu est, tandus, unu prònomìni dimostrativu.
3) Cun is de sa prima binciàiaus sempri, invècis cun is de tertza pagus bortas.
Cun chini binciàiaus sempri e cun chini pagus
bortas?...
Po non nai una pariga de bortas "piciocheddus"
ant i-scritu IS e si cumprendit ca funt propriu
cussus piciocheddus chi si bolint nomènari. Is,
puru, tandus, est unu pronòmini dimostrativu.
— Is pronòminis dimostrativus funt: custu/a, cuddu/a, cussu/a, custus/as, cuddus/as, cussus/as. Fintzas e is artìculus su, sa, is
podint èssiri umperaus cumenti de pronòminis
dimostrativus.
■ Sinnala is pronòminis dimostrativus in custu
contixeddu:
Deu, custas crapitas, non ddas bollu; bollu cussas chi pòrtat fustei in manus o, de chi no', cuddas chi funt abarradas in butega mancai siant prus baratas de i-custas. Deu gei non cumprendu puìta non mi potzu comporài is chi praxint a mei e seu obrigau a mi pònniri cussas cosas chi praxint a fustei. Non mi ndi pòngiu prus!
98